کیفوز پشتی:

افزایش بیش از حد طبیعی تحدب مهره های پشتی را گوژ پشتی، یا پشت گرد یا کیفوز می گویند. این تغییر شکل در سطح سهمی اتفاق می افتد. کیفوز به دو صورت مادرزادی یا اکتسابی دیده می شود. این تغییر شکل معمولا چند مهره را در بر می گیرد و طی دوران کودکی یا بلوغ پیشرفت می کند. کیفوز که در تمام طول ستون مهره ها دیده می شود کیفوز عمومی است و وقتی در منطقه ای از ستون مهره ها دیده می شود کیفوز موضعی است. کیفوز موضعی ممکن است برگشت پذیر یا متحرک باشد، مثل کیفوز ناشی از ضعف عضلات یا کیفوز جبرانی که با حرکات اصلاحی قابل برگشت است. با این حال ممکن است کیفوز با حرکات اصلاحی قابل درمان نباشد که دراین صورت کیفوز برگشت ناپذیر است، که کیفوز ثابت می گویند. مانند کیفوز ناشی از بیماری روماتیسمی جمود ستون مهرهها.

تغییر شکل کیفوزدر زنان بیشتر از مردان دیده می شود. نظز به اینکه عارضه کیفوز، عضلات در پشت دچار کشیدگی می شوند، معمولا این افراد از درد پشت (در رأس تحدب) شکایت می کنند.
در حالت طبیعی، در رادیوگرافی نیم رخ ایستاده مهره ها، انحنای پشت به اندازه 20 تا 50 درجه مشاهده می شود. اگر انحنای پشتی کمتر از 20 درجه باشد، تغییر شکل حاصله را پشت صاف می گویند، واگر انحنای پشتی بیشتر از حد طبیعی باشد، آن را گوژپشتی می نامند. گاهی کیفوز به ناحیه کوچکی از ستون مهره ای محدود است، در این حالت انحنای نسبتا شدید است و ستون مهره ای کاملا برجسته می شود که قوز نام دارد. شایعترین علل آن عبارتند از: سل ستون مهره ها، شکستگی مهره ها و علل مادرزادی.

علل کیفوزهای متحرک:

1. قرار دادن تنه در وضعیت بد:
افادی که در حال نشستن، ایستادن ویا راه رفتن تنه را در وضعیت خمیده قرار می دهند(مثل افرادی که خجالتی هستند)، ممکن است به کیفوز در ناحیه پشت دچار شوند. وضعیت بدنی غلط در دختران جوان وکمی چاق دیده می شود که البته غالبا با سعی و کوشش برای قرار دادن بدن در وضعیت مناسب اصلاح می شود. همچنین این تغییر شکل ممکن است در افرادی که دارای قد بلند هستند مشاهده می شود.


2. ضعف عضلانی:
فرد بر اثر ضعف عضلات پشت و عدم توانایی آنها در نگهداری تنه به صورت طبیعی، با قامت خمیده می ایستد و راه می رود که این امر باعث می شود بتدریج کیفوز در ستون مهره ها شکل می گیرد.
3. کیفوز جبرانی:
افرادی که گودی کمر آنها افزایش پیدا کرده است، قوس پشتی شان نیز افزایش می یابد. زیرا ستون مهره ها در صدد ایجاد تعادل هستند. به این امر، کیفوز جبرانی گفته می شود.
علل کیفوز برگشت ناپذیر:
این نوع تغییر شکل با استفاده از حرکات اصلاحی نمی تواند بر طرف شود. عللاین نوع کیفوز عبارتند از: شکستگیهای متعدد در ستون مهره ها، جمود ستون مهره ها، بیماری شوئرمن، و بیماری ستون مهره ها.


انواع مختلف کیفوز:

- کیفوز مادرزایی
- کیفوز جوانی

نوعی کیفوز ثابت و کمانی است که در حدود سنین بلوغ بوجود می آید. علت آن تغییر شکل گوه ای در یک یا دو مهره است که تغییرات مشخصی را در کلیشه رادیولوژیکی ایجاد می کند. هر دو جنس دختر و پسر به طور مساوی دچار این ناراحتی می شوند و سنین شیوع بین 13 تا 17 سالگی است. کیفوز در طول 6 الی 9 ماه ثابت می شود و یک حس درد موضعی وجود دارد.

- کیفوز پیری:

علل کیفوز پیری را می توان چند مسأله دانست، از جمله: پوکی استخوان، کیفوز منتقل شده از دوران جوانی، گوژپشتی، کیفوز ناشی از سل ستون مهره ها.

عوارض ناشی از کیفوز:

1)ایجاد ظاهری ناخوشایند.
2) کوتاهی ارتفاع تنه فرد.
3) افزایش فشار روی مهره ها.
4) گرفتگی عضلات.
5) درد در ناحیه پشت.
6) کاهش تحرک ستون مهره ها.
7)کاهشتحرک ستون مهره ها.
8) آسیبهای عصبی.

حرکات اصلاحی برای این عارضه:

هر حرکتی که در آن باعث کشیدگی شانه ها به طرف عقب شود برای این عارضه مفید است، از جمله:
1) فرد رو به شکم می خوابد و دستها را یا پشت کمر به همدیگر قفل می کند و یا در پهلو قرار می دهد. سپس سر و سینه را از زمین بلند می کند و برای چند لحظه در این وضعیت نگه می دارد.
2) فرد رو به شکم می خوابد. یک دست را به سمت بالای سر می برد و دست را در پهلو قرار می دهد و عمل بالا آوردن سر و سینه را انجام می دهد.
3) فرد روی تخت رو به شکم می خوابد، طوری که از سر و سینه از تخت آویزان باشد. حال، عمل بلند کردن سر و سینه را انجام می دهد.
4) آویزان شدن از میله بارفیکس می تواند در بهبود انعطاف پذیری و انجام بهتر تمرینات مفید باشد.
5) فرد می تواند به پشت روی سطح گنبدی بخوابد تا ضمن بهبود تحرک مهره ها، بافتهای کوتاه نیز کشیده شوند.
6) شنای کرال سینه در اصلاح تغییر شکل کیفوز بسیار موثر است.
7) شکل وضعیت صحیح ایستادن، نشستن و خوابیدن ضروری است و به اصلاح، کمک می کند.
8) برای رفع گردی شانه ها، فرد می تواند حرکت عقب بردن کتفها را انجام دهد.
9) انجام تمرینات تنفسی همراه با سایر تمرینات اصلاحی لازم است.

آموزش وضعیتهای صحیح:

صحیح ایستادن:

باید یاد بگیرید که در حالت ایستاده، بدن خود را در وضعیت صحیح نگه دارید تکرار این حالت و حفظ بخشهای مختلف بدن در راستای طبیعی، موجب بهبود تغییر شکل بدنی می شود.
صحیح خوابیدن
فرد باید به پهلو بخوابد و ارتفاع بالشت زیر سرش را هم اندازه با ارتفاع شانه هایش انتخاب کند. بعضیها عادت دارند وقتی به پشت می خوابند از بالشتهای بلند و یا چند بالشت استفاده کنند که در دراز مدت، تغییر شکل بدنی به صورت کیفوز به وجود می آید.
وضعیت صحیح کار
سعی کنید در هنگام انجام کارهای روزانه حتما بدن را در وضعیت صحیح خود قرار دهید، مثلا نشستن بر روی صندلی کمر به صورت صاف و عمود قرار بگیرد، یا در کارهایی نظیر جارو زدن که باید در وضعیت نیمه خمیده باشید، کمر را به صورت تحدب خم نکنید بلکه کمر به صورت صاف و با زاویه دادن به زانو و ران کمی به جلو متمایل شوید.