ورزش طنابزني يك فعاليت بدني كامل و مفرح است كه بصورت انفرادي، دونفره و گروهي با استفاده از طنابهاي كوتاه و بلند و بصورت 2،1 و چند طنابي انجام ميشود. اين ورزش از گذشتههاي دور بعنوان يك بازي و تفريح بين سنين مختلف رواج داشته و ورزشكاران رشتههاي ديگر نيز جهت چابكي و استقامت و هماهنگي عصب و عضله و در نهايت آمادگي جسماني از اين رشته استفاده ميكردند.
· فوايد طنابزني:
1- آمادگي قلب و عروق را بهبود ميبخشد.
2- موجب تعادل وزن بدن ميشود.
3- موجب هماهنگي عصب و عضله شده و سرعت عمل و عكسالعمل را زياد ميكند.
4- چابكي و توان بدني را توسعه ميبخشد.
5- فعاليتي آسان و كمهزينه بوده و براي اجرا نياز به فضا و امكانات خاصي ندارد.
6- در تمام فصول سال قابل اجراست
· وسايل و تجهيزات:
1- فضا و زمين: براي انجام اين ورزش به زمين يا فضاي حداقل به مساحت 3 متر مربع و چنانچه در سالن يا فضاي سرپوشيده انجام شود ارتفاع آن حداقل 3 متر خواهد بود.
2- كفش: بهترين كفش، كفشي است كه كف آن ضمن داشتن ضخامت كافي انعطافپذير باشد.
3- طناب مناسب: در اين رشته از طناب هاي مختلف استفاده ميشود كه با توجه به يك يا دو يا چند نفره برگزارشدن مسابقات طول آن قابل تغيير ميباشد.
7- ردههاي سني: مسابقات اين رشته ورزشي در بخش بانوان و آقايان در ردههاي سني زير برگزار ميشود:
1- زير 14 سال
2- بالاي 14 سال
8- ابعاد زمين مسابقه: مسابقه اين رشته در زمينهاي به اندازه زير انجام ميشود.
- مسابقات انفرادي: الف: سرعت و سرعت استقامت : اندازه 4×4 متر ب:آزاد( نمايشي): اندازه زمين 9×9 متر
- مسابقات تيمي 2 يا 4 نفره:الف:سرعت : اندازه زمين 5×5 متر ب: آزاد ( نمايشي): اندازه زمين 12×12 متر
9- مواد مسابقات:
·انفرادي: الف- سرعت: در 30 ثانيه بيشترين گام پاي راست ب- سرعت، استقامت: در 3 دقيقه بيشترين گام پاي راست ج- سه ضربي يا تريپل: منظور سه بار عبور طناب از زير پا در يك جهش بدون محدوديت زماني است.
د- نمايشي: ورزشكار در مدت 75 - 45 ثانيه بهترين حركات نمايشي را انجام ميدهد.
· تيمي: الف- بين 2 تا 4 نفر، هر نفر يك طناب
1- سرعت و دوبل امدادي: 30×4 ثانيه) 2 نفر اول هر كدام بصورت جاكينگ ( سرعت) به مدت 30 ثانيه و دو نفر بعدي بصورت دوبل هر كدام بمدت 30 ثانيه حركت را اجرا ميكنند.
2- آزاد(نمايشي) دونفره: در مدت 75-45 ثانيه دو نفر هر كدام با يك طناب كوتاه حركات را بصورت هماهنگ اجرا ميكنند.
3- آزاد (نمايشي) چهارنفره: در مدت 75-45 ثانيه چهار نفر هر كدام با يك طناب كوتاه حركات را بصورت هماهنگ اجرا ميكند.
· مسابقه دبل داچ: مسابقه با دو طناب بلند (دابل داچ) انجام ميشود.
1- سرعت: درمدت 45 ثانيه هر 4 نفر بيشترين گام پاي راست را انجام ميدهند.
2- آزاد ( نمايشي): در مدت 75- 45 ثانيه هر 3 نفر بهترين حركات نمايشي را انجام مي دهند.
3- آزاد ( نمايشي): در مدت 75-45 ثانيه هر 4 نفر بهترين حركات نمايشي را انجام ميدهند.
در رابطه با پيدايش طناب بازي بين محققين اختلاف نظر مي باشد بعضي از محققين معتقدند که طناب بازي در يونان باستان آغاز شده و بعضي بر اين باورند که لبتدا در چين و مصر شروع شده و سپس به ساير نقاط گسترش يافته است .
در حال حاضر ميليونها نفر زن و مرد ، پير و جوان در تمام دنيا به طناب بازي مشغولند و از آن لذت مي برند . طناب بازي فعاليتي است که به شکل ساده اش براي کودکان 4 تا 5 سال و بصورت پيشرفته اش براي قهرمانان ورزشي مناسب است . در سال 1980 ميلادي سازمان بين المللي طناب بازي و انجمن طناب بازي کانادا تأسيس شد و در سال 1991 ميلادي فدراسيون جهاني طناب بازي تشکيل گرديد .
طناب بازي يک فعاليت بدني کامل و مناسب است ، روي قلب و عروق و دستگاه تنفس اثر مثبت گذاشته ، باعث ازدياد هماهنگي بين عصب و عضله ، سرعت ، استقامت ، چابکي و ريتم بدن مي شود . طناب بازي ضمن کمک به کنترل وزن بدن به بهبود وضعيت عمومي آن نيز مساعدت مي کند . به بدن فرم داده به ويژه موجب تقويت عضلات پشت ساق پاها مي شود .
از بروز ضعف هاي موجود در پاها به خصوص از صاف شدن کف پاها جلوگيري مي کند . و از همه مهمتر فشارهاي عصبي ، دلواپسي و افسردگي را کم کرده و در نتيجه اعتماد به نفس را افزايش مي دهد .
ضمناً به دانش آموزان امکان مي دهد تا حداکثر فعاليت بدني را در حداقل زمان و مکان و تقريباً بدون داشتن هيچگونه وسيله گران قيمتي انجام دهند .
وسايل مورد نياز
الف ) يک جفت کفش ورزشي چند منظوره که کاملاً اندازه پاها باشد .
ب ) پيراهن و شلوار ورزشي که مانع حرکت آزادانه بدن و تبخير عرق نشود .
ج ) طناب بازي که جنس آن از پلاستيک شيشه اي با دسته هاي کائوچوئي تهيه شده باشد .
د ) براي تمرين طناب بازي فضايي به ابعاد 3*3*3 متر مناسب است . بهتر است کف محلي که در آن طناب بازي مي شود ضربه گير باشد تا به پاها صدمه اي وارد نشود . معمولاً اماکني که کف آنها را پارکت يا تارتان است براي طناب بازي مناسب تر است .
اندازه طناب مناسب جهت تعيين مناسب اندازه طناب ، هر شرکت کننده با در دست گرفتن دسته هاي طناب روي آن مي ايستد . سپس دسته هاي طناب را بطور افقي تا زير بغل بالا مي آورد . در اين حالت طناب کاملاً کشيده است . اگر دو سر طناب پايين تر از خط کمر يا بالاتر از آن باشد طناب براي اين فرد مناسب نيست بنابر اين اندازه طناب بايد تنظيم شود .
در صورتي که طناب براي شرکت کننده بلند باشد براي کوتاه کردن آن مي توان يک يا دوسر طناب را از زير دسته ها گره زد و بالاخره نحوه گذاشتن دسته هاي طناب به گونه اي است که منتهي اليه دسته طناب متصل است در دست گرفته شود و انگشتان شست به سمت بالا قرار گيرد تا گردش طناب به آساني انجام شود .
راهنمايي هاي آموزشي
1- بهتر است براي جلوگيري از بروز حوادث ناگوار از دانش آموزان خواسته شود که قبل از شروع حرکات ، طناب هاي خودشان را چهارلا نموده و در دست چپ نگهدارنده و پس از استقرار در محلهاي مناسب با فرمان معلم شروع به طناب بازي نمايند .
2- لازم است قبل از شروع طناب بازي چند دقيقه براي گرم کردن عمومي بدن اختصاص يابد .
3- دانش آموزان مي يابد در حين طناب بازي بدنشان را راست نگه داشته و به جلو نگاه کنند .
4- در هنگام فرود ، روي سينه پا بوده و کمي زانوهايشان را خم کنند
5- دانش آموزان مي بايد حرکات را به آهستگي شروع کنند و پس از مدتي عضلات بدنشان را منبسط کرده و از انجام دادن طناب بازي لذت ببرند .
ارتباط و اثرات طناب زني با ورزشهاي ديگر
1- ورزشهاي راکتي
يک برنامه طناب زني براي تقويت عضلات چشم ، دست و هماهنگي پاها ، چالاکي دستها و پاها ، براي سرويس زدن ، دريافت کردن و رسيدن به موقع به توپ در رشته هايي مانند تنيس ، بدمينتون ، تنيس روي ميز و اصولاً ورزشهاي راکتي مؤثر بوده و براي استقامت عضلات کمر و دستها و همچنين قدرت گرفتن راکت مفيد ميباشد .
2- ورزشهاي توپي
شامل بسکتبال ، فوتبال ، فوتبال آمريکايي ، بيسبال ، سافتبال و غيره مي باشد . براي پيشرفت و تقويت در موارد زير برنامه طناب زني مي تواند کمک نمايد و سطح ورزشکار را بالا ببرد .
1- ريتم و زمانبندي ورزشکار را تقويت نمايد .
2- شتاب و مقدار جهش در پريدنها را افزايش مي دهد .
3- سرعت و چابکي را در منطقه هاي کوچک بالا مي برد .
4- موجب افزايش قدرت در عضلات بزرگ ران ، زانو و مچ پاها مي شود .
5- هماهنگي بهترين عضلات دست و پا و چشم را بوجود مي آورد .
6- موجب افزايش استقامت و ثبات براي انداختن و پرتاب کردن و بلوکه کردن ، شوت نمودن و نگه داشتن و حتي حمل توپ و ضربه به توپ مي شود .
7- به طور جالبي موجب افزايش قدرت دريبل ، نگهداري توپ ، دريافت و پرتاب کردن آن مي شود .
8- براي اينکه توپ روي پاها باقي بماند و به اصطلاح توپ بچسبد ، مفيد ميباشد .
9- براي اينکه ورزشکار در سطح عالي و بين المللي رقابت نمايد و در آن ميادين بتواند به موقع دستورات مختلف حرکتي را به عضلات خود بفرستد نياز به اجراي برنامه طناب زني دارد .
3- ورزشهاي تشکي
شامل کشتي ، جودو ، ژيمناستيک ، ورزشهاي رزمي و غيره شده که براي تقويت در موارد زير برنامه طناب زني مفيد ومؤثر است .
1- براي تقويت مهارتهاي دست در دست و پا در پا
2- موجب افزايش چابکي در دستها و پاها مي شود .
3- موجب تقويت عضلات کف پائي مي شود .
4- سرعت عمل و عکس العمل را افزايش داده و حرکات و ضربات پرخروش و انفجاري را تقويت مي نمايد .
5- براي تقويت قفل نمودن دستها دورکمر و حالت برعکس يعني گرفتن توسط حريف مفيد مي باشد .
6- مچ پاها و عضلات پاها را براي فرود از ارتفاع زياد تقويت مي نمايد .
7- هماهنگي و تعادل را افزايش مي دهد .
8- موجب بالا بردن سيستم انرژي هوازي و غير هوازي مي شود .
9- براي کنترل وزن و سوزاندن کالري در مدت کوتاه مفيد مي باشد .
4- بوکس
1- طناب زني با بوکس مترادف است و ورزشکاران بزرگ و برجسته اين رشته مانند محمد علي کلي ، سوگار ، ري لونارد ، روبرت دوران ، اوسکاردل هويا ، مايک تسيون و قهرمانان ديگر از برنامه طناب زني به عنوان برنامه اصلي و تمريني خود استفاده مي کرده اند .
2- برنامه طناب زني در ورزش بوکس بايد به گونه اي باشد که انرژي مورد نياز ورزشکار را در مسابقه تأمين نمايد به عبارتي شبيه سازي انجام بگيرد ، يعني انرژي مورد نياز در هر راند و حاصل آن ضربدر راندي که ورزشکار در آن قراردارد توسعه برنامه طناب زني تقويت گردد .
3- بوکسورها نياز به تمرکز ، سريع دويدن ، با قدرت طناب زدن ، دوبار طناب را رد کردن و يک پا در ميان حرکت را انجام دادن ، دارند .
4- طناب زدن سريع و طناب زني با طناب سنگين ، يا افزايش حوله يا کيسه اي به دور طناب مي تواند براي تقويت آمادگي قلبي ، عروقي و انجام حرکتهاي انفجاري مفيد باشد .
5- يک قهرمان بوکس نياز به حرکتهاي پا دارد و خيلي برايش مهم است ، طناب زني به پيشرفت و تقويت آن کمک مي کند . اجراي برنامه طناب زني موجب تقويت و پيشرفت حرکات پا در ورزش بوکس مي شود .
6- موجب تقويت عضلات کف پائي مي شود که معمولاً بوکسورها براي بالا بردن تعادل خود به آن نياز دارند .
7- موجب تقويت تغيير وضعيت يا به اصطلاح جا خالي بوکسور مي گردد
8- موجب تقويت سرعت عکس العمل ، هماهنگي ، تعادل ، ريتم و قدرت دستها و پاها و کمر و ساعدها مي شود.
5- رزشهاي چوبي مانند هاکي و غيره
1- برنامه طناب زني موجب افزايش قدرت چوب دستي شده و عضلات مچ و دستها را تقويت مي نمايد .
2- براي زدن ضربات کنترلي در بازيها مفيد است .
3- مچ پا و زانوها را براي چرخشها ي سريع آماده مي نمايد .
6- دو و ميداني
1- طناب زني در موقعيکه ورزشکار شروع به چرخش محيطي بصورت انفجاري مي نمايد ، تعادل آن را پيشرفت مي دهد مانند پرتاب ديسک و چکش
2- در موقع استارت سريع ، ورزشکار شتاب عمودي به خود مي گيرد .
3- تمرکز روي پيروزي را افزايش مي دهد .
4- موجب افزايش قدرت زانوها ، پاها و مچ پاها مي شود .
7- دوچرخه سواري
شامل موارد دوچرخه سرعت ، جاده اي ، کوهستان و غيره
1- موجب افزايش قدرت گرفتن فرمان دوچرخه مي شود .
2- قدرت و استقامت شانه ها ، زانوها و آرنج و چالاکي پاها را افزايش مي دهد .
8- سوارکاري
1- طناب زني به قدرت پاها ي ورزشکار کمک مي کند .
2- موجب تقويت عضلات برگشت معده که براي سوارکاري روي اسب مورد نياز است ، مي گردد.
3- موجب تقويت کنترل و تعادل بدن در هنگام سوار کاري پرش با اسب مي شود.
4- موجب تقويت استقامت ، توان و قدرت ورزشکار مي شود .
5- قدرت مچ دست را براي گرفتن و مهار کردن در اسب سواري افزايش مي دهد .
9- ورزشهاي آبي
مانند شنا ، واترپلو ، غواصي ، چهار شنا و غيره
1- ورزشهاي آبي نياز به حجم زياد و ظرفيت بالاي ششها دارد و اجراي برنامه طناب زني براي تقويت آن بسيار مفيد است .
2- براي حرکات انفجاري ، چرخش بهتر ، استارت و برگشت بهتر مفيد است .
3- برنامه طناب زني ريتم ، زمانبندي و تمرکز را بهبود مي بخشد .
10-ورزشهاي روي يخ
مانند اسکيت ، پاتيناژ ، اسکيت سرعتي ، هاکي و غيره
1- قبل از قرار گرفتن روي يخ طناب زني بطور عالي براي گرم کردن بدن بسيار مفيد است .
2- قدرت زانو و آرنج را افزايش مي دهد .
3- تعادل ، هماهنگي ، قدرت انفجاري و زمان بندي براي پريدن و يا چرخيدن و حرکتهاي سريع پا را نيز توسعه مي دهد .
4- فعاليت بسيار مفيدي است براي خارج از پيست
5- براي اجراي حرکتهاي ظريف و دقيق ، بايد در همه اندامها قدرت و هماهنگي مناسبي بوجود آمده باشد که برنامه طناب زني ميتواند بسيار مفيد واقع شود .
11-ورزشهاي روي برف
اسکي ، سورتمه و غيره
1- اجراي طناب زني موجب تقويت ، تعادل ، هماهنگي ( پاها و زانوها ) ، و همچنين قدرت براي تيک اف و فرود هاي ناگهاني ميشود .
2- قدرتهاي انفجاري را براي پريدنها توسعه مي دهد .
12- ورزشهاي ديگر
مانند : بولينگ ، گلف ، تيراندازي با تير و کمان ، تيراندازي و غيره
1- براي تبراندازي ريلکس نمودن عضلات مهم است که طناب زني موجب تقويت آن مي شود .
2- موجب تقويت ريتم و زمان بندي و حرکتهاي تاب خوردن مي شود .
3- حرکتهاي انفجاري براي پريدن ، چرخيدن و تابيدن را تقويت مي کند .
4- موجب تقويت استقامت در عضلات دست و مچ دست براي نگهداشتن وسيله به سمت هدف مي شود .
5- هماهنگي دست و چشم و زمان عکس العمل را افزايش ميدهد .
---------------------------
قوانين و مقررات فني مسابقات طناب بازي
مواد مسابقه
1- پرش جفتي از جلو بمدت يک دقيقه
2- پرش يکبار پريدن و دوبار رد کردن طناب از زير پاها از جلو
خوش آمدید
با سلام اینجا مکانی، جهت معرفی و تحقق بخشیدن به اهداف رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی می باشد ،از انتخاب شما سپاسگزاریم.
کارشناس تربیت بدنی و علوم ورزشی وحید ریاحی
آسیب شناس ورزشی و حرکات اصلاحی وحیده ریاحی